Naszych pacjentów cechuje odmienna od ludzkiej fizjologia i musimy pamiętać, że każde krwawienie z dróg rodnych u małych ssaków jest patologią! Nie miesiączkują one jak kobieta i nie mają cieczki jak suka...
Każdy wypływ z dróg rodnych u naszych pacjentek powinien zostać jak najszybciej skonsultowany z lekarzem weterynarii, który zbada klinicznie zwierzaka i zaleci dodatkowe badania. Z reguły jest to badanie USG układu moczowo-płciowego i badanie krwi, ze szczególnym uwzględnieniem morfologii, aby móc ocenić czy nie doszło do zagrażającej życiu anemii.
Intensywne krwawienie z pochwy u królików i gryzoni w krótkim czasie może doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia, dlatego nie należy nigdy tego bagatelizować czy „przeczekiwać”.
Skąd biorą się krwawienia z dróg rodnych?
Krwawienie to może być spowodowane guzami nowotworowymi macicy, torbielowatym rozrostem błony śluzowej macicy, które prowadzić może do krwiomacicza (jest to schorzenie polegające na zbieraniu się krwi czy krwistego płynu w świetle macicy). W świetle macicy może zbierać się również ropa (ropomacicze) czy śluz (mukomacicze). Czasem mamy również do czynienia z wypadniętymi guzami macicy, pochwy czy wypadnięciem samej pochwy.
Krwawienie z pochwy to objaw, który mogą Państwo zauważyć sami, a
dodatkowymi objawami problemów ze strony układu rozrodczego mogą być:
- niechęć do jedzenia,
- znaczne osowienie,
- zaleganie,
- bladość błon śluzowych i skóry,
- krwiomocz (ujście cewki moczowej u samic uchodzi do przedsionka pochwy, gdzie mocz może mieszać się z wydzieliną z układu rozrodczego).
Często objawy dodatkowe są bardzo niespecyficzne, dlatego koniecznie jest dokładne badanie kliniczne zwierzaka.
Po wykonaniu badań dodatkowych lekarz zadecyduje o toku leczenia – nierzadko potrzebny jest zabieg chirurgiczny w trybie CITO, a w przypadku poważnej anemii nawet transfuzja krwi.
ryc. 1. Samica królika po usunięciu patologicznie zmienionej macicy (po lewej)
ryc. 2. Patologicznie zmieniona macica (po prawej)
Jak zapobiegać patologiom układu rozrodczego?
Najlepszą i najskuteczniejszą profilaktyką patologii ze strony układu rozrodczego u samic jest zabieg sterylizacji w młodym wieku. Im zwierzak starszy, tym ryzyko zachorowania wyższe.
Największe znaczenie ma to u królic, dlatego tak ważna jest profilaktyka! Zabieg można wykonać od 6. miesiąca życia zwierzaka, najlepiej przed ukończeniem 3. roku życia.
Inne krwawienia
Inną przyczyną krwawień z układu moczowo-płciowego zarówno u samic, jak i u samców małych ssaków, a także krwiomoczu mogą być zapalenia pęcherza moczowego czy kamica układu moczowego.
ryc. 3.,4. Kamienie usunięte z układu moczowego podczas interwencji chirurgicznej
Mocz naszych pacjentów (szczególnie kawii i królików) może mieć kolor od słomkowego do pomarańczowo-brązowego z delikatnym kredowym osadem.
Pamiętajmy, że niektóre pokarmy (burak, zioła typu mniszek lekarski czy babka lancetowata) mogą zabarwiać mocz królików, kawii, a czasem szynszyli na kolor czerwono-brunatny.
Krew w moczu może być: świeża, widoczna w postaci czerwonych smug, lub zmieszana z moczem, często niewidoczna gołym okiem, dlatego lekarz weterynarii powinien zbadać mocz za pomocą paska lub badaniem laboratoryjnym.
Należy uważnie obserwować zwierzaka podczas oddawania moczu – czy nie napina się i nie wokalizuje, jak często chodzi do kuwety i czy każda w niej wizyta kończy się oddaniem moczu. Każda patologia(krwiomocz, skąpomocz czy bezmocz), jak również zagęszczony, mętny mocz z dużą ilością osadu u królików i kawii domowych, powinien zostać zgłoszony lekarzowi weterynarii.
Jak zwykle u naszych pacjentów objawy towarzyszące są podobne jak w przypadku innych chorób, a czasem mogą być ukrywane przed właścicielem, co może oddalać w czasie moment zdiagnozowania choroby, dlatego tak ważne są regularne wizyty kontrolne u lekarza weterynarii.
Tekst: lek. wet. Paulina Roguska