RHD czyli pomór królików

Co to jest RHD?

Chorobę wywołuje wirus z rodziny Caliciviridae. Bardzo wysoka śmiertelność, wynosząca do 70-100% powoduje, że uważa się RHD za jedną z najbardziej zakaźnych chorób królików.

Inaczej jest nazywana krwotoczną bronchopneumonią, krwotoczną chorobą królików, wirusowym zapaleniem wątroby królików lub pomorem chińskim królików dlatego, że podczas jej trwania powstają silne wybroczyny (coś w stylu krwiaków) w narządach wewnętrznych, zwłaszcza w wątrobie i płucach.

RHD dotyka najczęściej zwierzęta po ukończeniu 2 miesiąca życia.

Jak dochodzi do zakażenia?

Wirus bardzo łatwo się rozprzestrzenia. Najszybszą drogą jego szerzenia się jest bezpośredni kontakt z chorym królikiem lub jego odchodami, śliną, moczem, wydzieliną z nosa czy krwią.

Także kontakt pośredni np. ze ściółką, pokarmem i wodą, zanieczyszczonymi odchodami chorych królików, może być źródłem zakażenia. Ważnym sposobem rozprzestrzeniania się RHD jest zakażenie śródskórne podczas ukąszeń przez owady (komary, meszki, pchły, kleszcze).

Wirus przenoszony jest również przez ptaki, gryzonie, koty, psy oraz ludzi (ich ubrania, buty itp).
Ozdrowieńcy zarażają chorobą ponad miesiąc po wyzdrowieniu.

Charakterystyczne objawy

Okres wylęgania się choroby wynosi 1-3 dni. Szybkość wystąpienia objawów oraz intensywność procesu chorobowego zależy od zjadliwości wirusa, ale też rasy królika i odporności jego organizmu.

Pomór królików występuje w postaci nadostrej, ostrej i podostrej.

W przypadku postaci nadostrej brak jest wyraźnych objawów a choroba kończy się bardzo szybką śmiercią zwierzęcia.

W postaci ostrej symptomy narastają gwałtownie. Są to:

• wysoka temperatur,
• duszność,
• pienisty lub/i krwawy wypływ z nosa, pyszczka, niekiedy z dróg rodnych,
• osłabiona reakcje na bodźce,
• pobudzenie,
• nieskoordynowane ruchy,
• ruchy pływackie kończyn – wygięcie głowy do tyłu,
• popiskiwanie,
• częściowe porażenie ciała.

Śmierć następuje zazwyczaj w ciągu 2 dni od momentu zakażenia. U zwierząt, którym udało się przeżyć tę postać choroby, pojawia się żółtaczka. Objaw ten bardzo często jest zwiastunem śmierci królika.

Postać podostra jest rzadko spotykana. Charakteryzuje się wystąpieniem mało charakterystycznych objawów:

• częściowej utraty apetytu,
• duszności,
• przyspieszonej akcja serca,
• przekrwionych spojówek,
• biegunki,
• wycieku z nosa.

Króliki, które przechorowały tę postać choroby, nabywają trwałej odporności, jednak pozostają także nosicielami wirusa na ponad miesiąc!

Diagnozowanie i leczenie

Jeśli podejrzewamy, że nasz królik mógł zachorować na RHD, natychmiast udajmy się z nim do lekarza weterynarii. Ten stawia rozpoznanie na podstawie objawów klinicznych i gwałtownego przebiegu choroby.

Można też stwierdzić chorobę za pomocą testów laboratoryjnych (np. ELISA, PCR, metody hemaglutynacji i immunofluorescencji).

Niestety nie istnieje sposób przyczynowego leczenie pomoru królików. Wszystko co możemy zrobić, to podawać leki zwalczające objawy i pomagające królikowi walczyć z wirusem.

Dodatkowo, podobnie jak w przypadku myksomatozy, lekarz weterynarii musi zgłosić podejrzenie zachorowania królika na pomór króliczy do odpowiednich władz weterynarii państwowej. RHD jest bowiem prawnie uznane za chorobę podlegającą rejestracji.

Dezynfekcja otoczenia

Wirus jest bardzo oporny więc ciężko go zniszczyć. Jeśli w domu przebywają lub mają się pojawić inne króliki, konieczne jest dokonanie bardzo starannej dezynfekcji klatek, pomieszczeń, misek itp. W tym celu stosuje się 5% roztwór formaliny lub 1-2% roztwór NaOH. Warto zastosować też kwarantannę trwającą 60 dni.

Profilaktyka ponad wszystko!

Jedyną możliwością zapobiegania chorobie jest profilaktyczne szczepienie zdrowych królików.

Możemy to zrobić już od 5 tygodnia życia malucha. Jeśli będziemy powtarzać szczepienia zgodnie ze wskazówkami lekarza weterynarii, skutecznie ochronimy naszego pupila przed tą, fatalną w skutkach, chorobą.

Tekst: lek.wet. Gabriela Podleśna