Czy wszyscy zachorują?

Na nowotwór przysadki może zachorować każdy szczur jednak istnieją pewne predyspozycje. Choroba częściej występuje u samic niż u samców. Warto podkreślić, że kastracja zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia guzów u obu płci. Szczury otyłe, karmione „do woli”, są bardziej narażone niż te, które wykazują prawidłową masę ciała. Czynnikiem ryzyka jest też ewidentnie podeszły wiek zwierzęcia. Niestety dużą role odgrywają także uwarunkowania genetyczne oraz chów wsobny.

Jak rozpoznać chorobę?

Objawy gruczolaka przysadki są zwykle mocno charakterystyczne, ale zawsze, przed postawieniem ostatecznej diagnozy, należy różnicować je z np. zapaleniem ucha, zapaleniem mózgu lub innymi nowotworami ośrodkowego układu nerwowego. W zależności od stadium rozwoju choroby, jej objawy mogą występować pojedynczo, co zdecydowanie utrudni postawienie trafnej diagnozy - najczęściej dzieje się tak we wczesnych stadiach choroby, lub wspólnie – jako cały zespół objawów. Są to przede wszystkim: niezborność ruchowa (chwianie się zadu, spadanie z półek, ciągnięcie stóp po podłodze, utrata wagi, sztywność lub niedowład kończyn, trudności z utrzymaniem pokarmu w łapkach, tzw. piąstkowanie przednich kończyn, anizokoria czyli niesymetryczne rozwarcie źrenic, wytrzeszcz gałki ocznej, problemy z higieną i zaburzenia behawioralne osobnicze jak i w stadzie. Oczywiście w medycynie nigdy nie jest prosto a więc w niektórych przypadkach wystąpią także rzadsze objawy, takie jak np.: mlekotok, zwiększone pragnienie, ślepota i przeczulica skóry. Dość charakterystycznym objawem może być też powykręcanie ogona (prawdopodobnie wtórnie do zaburzeń równowagi).

Diagnostyka zaawansowana.

Kiedy z powodu niewystarczającej ekspresji objawów diagnoza jest ciągle wątpliwa, istnieje kilka sposobów by potwierdzić nowotwór przysadki. Chyba najczęściej stosowaną metodą diagnostyczną jest podanie leków - agonistów receptorów dopaminergicznych. Leki te bardzo szybko zmniejszają masę istniejącego guza co skutkuje znaczną poprawą stanu pacjenta lub nawet całkowitym wycofaniem się objawów choroby. To bardzo spektakularna, szybka zmiana na lepsze, ale niestety nie na długo... Paradoksalnie więc poprawa stanu szczurka po podaniu mu leków niestety zawsze  potwierdza obecność gruczolaka przysadki. I znów nie może być tak łatwo... Istnieje wszak pewien odsetek guzów, które nie reagują na leczenie lekami... W takim przypadku kolejną skuteczną i bezpieczną metodą diagnozowania guza przysadki u szczura  jest USG przezczaszkowe. Badanie to przeprowadzane jest w znieczuleniu wziewnym, po wygoleniu sierści z okolicy mózgoczaszki zwierzęcia. Może ono potwierdzić występowanie również guzów niereagujących na standardowe leczenie. Nowotwory na terenie czaszki mogą być też zdiagnozowane poprzez wykonanie tomografii komputerowej klasycznej lub rezonansu magnetycznego. Niestety w Polsce nie mamy jeszcze możliwości komercyjnego przeprowadzenia badania MRI u szczurów.

Czy można wyleczyć Twoje zwierzę?

Leczenie składa się z terapii przyczynowej i wspomagającej. Leczeniem przyczynowym są  leki wspomniane wcześniej: agoniści receptorów dopaminergicznych. Muszą być one podawane dożywotnio. Nie usuwają one samego guza a blokują wytwarzanie prolaktyny i indukują apoptozę (proces umierania) komórek co jedynie zmniejsza masę guza. Ich skuteczność jest największa przy aktywnych hormonalnie nowotworach, wydzielających prolaktynę. Pewną skuteczność mogą też wykazywać leki o działaniu antyestrogenowym. Oprócz tego wskazane też jest podawanie leków przeciwbólowych, by utrzymać komfort życia zwierzęcia oraz preparatów wspomagających i działających osłonowo na układ nerwowy jak np. witaminy z grupy B. W zaawansowanych stadiach choroby podaje się glikokortykosteroidy, które zmniejszają obrzęk i stan zapalny mózgu i poprawiają stan ogólny pacjenta. W przypadkach niereagujących na leczenie przyczynowe podawanie leków steroidowych jest metodą terapii paliatywnej.

Co jeszcze możesz zrobić?

Średnia długość życia po wprowadzeniu leczenia wynosi kilka miesięcy. Najważniejszym elementem opieki nad szczurem z gruczolakiem przysadki jest zatem systematyczne podawanie leków, jednak często konieczne jest również dokarmianie, dopajanie i przystosowanie klatki do nowych możliwości pacjenta. Musimy bowiem ułatwić mu przemieszczanie się i zminimalizować możliwość jego upadku z dużej wysokości.

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów u Twojego pupila, jak najszybciej zapisz się z nim na wizytę do lekarza specjalisty.